• Historia powstania pierwszej szkoły i dwóch szkół podstawowych.

    •         Szkoła w Wysokiej powstała w roku 1859. Pierwszym, za którego staraniem szkoła ta powstała był Feliks Buchwald, kanonik tutejszy przemyski, Radca konsystorski, Nadzorca szkół ludowych okręgu Strzyżowskiego i Proboszcz w Dobrzechowie. Mąż ten dbały o rozwój oświaty, zostawszy Nadzorcą szkół w okręgu Strzyż. w roku 1856 za powodem Radcy szkolnego, Doktora obojga praw Wielmożnego Machera Andrzeja postanowił założyć szkołę w Wysokiej ufny w pomoc prawych obywateli. W roku 1 nego przyczynił się wielce Wielmożny Stanisław Koźmian, właściciel Dobrzechowa i Wysokiej, dając na ten cel cały potrzebny materiał drzewny a nadto zobowiązał się dawać rocznie sześć półsążków drzewa na opał budynku szkolnego. Miejsce pod budynek szkolny i mały ogródek zakupiła gmina od wdowy po ś. p. Sarnie Antonim za 30 zł reńskich, do czego przyczynił się Wielebny ksiądz Feliks Buchwald datkiem 5 zł reńskich. Budynek gmina swoim nakładem postawiła i zobowiązała się raz na zawsze płacić na utrzymanie nauczyciela 200 zł reńskich, drzewo na opał ścinać i na miejsce zwozić,   w piecach palić i ochędóstwo w szkole utrzymywać jak niemniej wszystkie z czasem powstałe reperacje budynku wykonywać. Zasługuje tu jeszcze na wspomnienie wójt  w Wysokiej Józef Szeliga, człowiek lepiej sprawę szkół pojmujący, który  do urzeczywistnienia tego dzieła czynnie pomagał.    Gdy budynek wreszcie stanął, mający  13 m. długości i 7, 70 m szerokości i w najpotrzebniejsze sprzęty zaopatrzony został – poświęcił  go Wielebny ks. Feliks Buchwald w obecności uczestników gminnych i wielu zgromadzonych włościom dnia  7 listopada roku 1859 i tak rozpoczął się pierwszy rok szkolny.

                Budynek ów, drewniany o jednej szczupłej i niskiej sali mogącej pomieścić najwyżej   60 dzieci służył celom ogólnym do 1899r. a więc lat 40. I byłby może dalej jeszcze służył gdyby  nie energia Jana  Obrockiego nauczyciela miejscowego i popierania szkolnictwa ludowego przez Wielmożnego pana Adolfa Szostkiewicza Cesarsko – Królewskiego Okręgowego Inspektora Szkół. Pierwszym nauczycielem był Antoni Czapliński.Już w roku 1888 na posiedzeniu rady gminnej i Rady szkolnej miejscowej zdecydowano wybudować nowy budynek szkolny murowany o dwóch salach naukowych oraz obejmujący mieszkanie dla nauczyciela kierującego. Projekt ten jednak upadł, tym bardziej, że brano pod uwagę rozciągłość gminy, która wynosi około 9 km, jak nie mniej, i to, iż budynek nowy miał stanąć mniej więcej w środku miejscowości, wskutek czego, dzieci miałyby za daleko chodzić. Wreszcie uchwalono wybudować dwie jednoklasowe szkoły, z których jedna w części Grodecznej,   a druga w części Stodolina stanąć mają. Uchwałę tę Cesarsko – Królewska Rada Szkolna Krajowa zatwierdziła. Lecz mimo uchwał, mimo zatwierdzeń tychże rozpoczęcie budowy odkładano z roku na rok lat osiem. Dopiero rok 1898 i 1899 do 20 września były latami budowy.Dnia 13 marca 1899 na wniosek Wielebnego   ks. Kanonika Karola Fischera proboszcza Dobrzechowa, Przewodniczącego Rady szkolnej miejscowej jako też Komitetu budowlanego nadano nowym budynkom miana;   i tak budynek w części dolnej zwać się na „Szkoła ludowa Imienia św. Stanisława biskupa”, szkoła zaś w części górnej zwać się ma: „Szkoła ludowa Imienia św. Jana Kantego”.Poświęcenie nowych budynków szkolnych odbyło się dnia 28 września 1899r. Aktu tego dokonał po odśpiewaniu pieśni Veni Creator  i odprawionej   przedsionku szkolnym urządzonym odpowiednio ku temu mszy świętej, zastępca przewodniczącego Rady Szkoły  i Komitetu Budowlanego wielebny ks. Szymon Bieńkiewicz w końcu oddano klucze nauczycielom szkół – Janowi Pierogowi od szkoły górnej i Jędrzejowi Piterze –    od szkoły dolnej.

              Obecnie w rozbudowanym budynku szkoły górnej mieści się Szkoła Podstawowa Nr 1  im. św. Jana Kantego. Budynek szkoły dolnej służył jako szkoła podst.  do roku 1964, kiedy to oddano nową szkołę (Pomnik Tysiąclecia), gdzie mieści się obecnie Szkoła Podstawowa Nr 2 im. św. Stanisława Biskupa i Gimnazjum Publiczne.  W latach 1967 – 1997 w starym, przebudowanym budynku mieścił się Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy. Obecnie budynek rozebrano.

           tekst - na podstawie kroniki szkolnej znajdującej się w Szkole Podstawowej Nr 1.

       

       

  •